Konya Aydınlar Ocağı’nın düzenlediği Selçuklu Salı Sohbetlerinde bu hafta Selçuk Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. İlker Işık Antik Savatra Kentinde sürdürülen kazı çalışmaları hakkında bilgiler verdi. İl Halk Kütüphanesi Salonundaki programda fotoğraf sanatçısı Hasan Karaca da Konya’da ve diğer şehirlere seyahatlerinde çektiği fotoğraflardan hazırladığı bir sunum yaptı.
Karaca’nın sunumundan sonra programın açılış konuşmasını yapan Aydınlar Ocağı Başkanı Dr. Mustafa Güçlü, Çanakkale şehitliğine dair fotoğraflara vurgu yaparak, “Bugün Çanakkale Şehitleri Abidesi olarak gördüğümüz o sütun aslında üzerine abidenin yerleştirileceği kaidedir. Ancak batılı ülkelerin baskıları o kaidenin yerleştirilmesine engel oldu” dedi.
Mustafa Kemal Atatürk’ün yakın arkadaşı olan Adnan Menderes’in beraberinde bir heyetle Çanakkale savaşlarının yaşandığı alanı gezerken düşman askerlerinin mezarlarının cennet bahçesi gibi düzenlendiğini, bizim şehit mezarlarımızın ise mezbele halinde bırakıldığını müşahede ettiklerini hatırlatan Güçlü. “O heyette bulunan Tevfik İleri, Bakan olduğu dönemde, Çanakkale Şehitleri için bir abide yapılması için kampanya başlattı. Nuri Yamut Paşa da dört katlı apartmanını satarak o kampanyaya katıldı. Bu parayla kaide yapıldı ama abide engellendi” diye konuştu.
Başbakan Turgut Özal’ın döneminde Çanakkale şehitliğinde düzenlemeler yapıldığını fakat abideyi yaptırmaya kimsenin güç yetiremediğini vurgulayan Güçlü, “İnşallah yeni bir Adnan gelir de bu abideyi yerine koyar diye ümit ediyoruz. Zira metrekareye altı bin merminin düştüğü Çanakkale zaferi milli ruhun uyandırılması için tek başına yeterlidir” diyerek sözlerini tamamladı.
Daha sonra kürsüye gelen Savatra Antik Kenti Kazı Başkanı Dr. İlker Işık sürdürülen çalışmaları da gösteren fotoğraflar eşliğinde bilgiler verdi. Karatay’a bağlı Yağlıbayat mahallesinde bulunan Antik Savatra Garnizon Kentine dair turistik destinasyon programının yapıldığına dikkat çeken Işık, “Konya merkeze yaklaşık altmış kilometre mesafede Yağlıbayat’ın içinde olan kazı bölgesinde 2021 yılında çalışmalara başladık. Üç ay bölgede kaldığım günler oldu, hatta ayağım kırıldı” dedi.
Kazılarda Konya tarihine dair çok önemli eserler bulunduğuna dikkat çeken Işık, “Çalışmalar beş kilometrelik bir alanı kapsıyor. Kadim bir şehir ve şu anda bizi beş bin yıl geriye götürdü. Anadolu'nun en geniş en derin su kuyuları burada bulunuyor. Bozdağ’ın yamaçlarındadır ve Konya'yı doğudan gelen saldırılara karşı koruyabilecek bir sınır organizasyon bölgesi olduğunu düşünüyoruz” diye konuştu.
Yağlıbayat bölgesinin tarihte çok sulak ve yeşillikler içinde olduğunu kaydeden Işık, “Dünyada tek olan yaban koyunları varlığını halen Bozdağ’da sürdürüyor. Savatra Höyüğünde, antik tiyatro, kale kilise, antik yollar, su kuyuları bulunuyor. Kadim Konya tarihine ışık tutacak bir çalışma yürütüyoruz. İpek yolunda tarihi akışın seyrine gün yüzüne çıkarıyoruz. Burada bulduğumuz Türk Tamgası Anadolu’ya Türklerin 1071’den çok önce geldiklerini gösteriyor. Üzerinde, ‘Turkopolos’ yani ‘Türkoğlu’ ibaresi bulunan yazıt bir evin bahçesindeydi. Bu, Anadolu'da Türk isminin geçtiği ilk yazıt ve Anadolu'ya Türkler’in 1071'den çok çok önce geldiğini gösteriyor. Bizans Ordusunun içinde de paralı Türk askerler, yani lejyonlar vardı” diyerek sözlerini sürdürdü.
Yeraltına doğru inen kilometrelerce dehlizler bulunduğunu anlatan Işık, “Ben, sürünerek bu dehlizlerde dört kat aşağı indim. Dehlizleri geçince devasa yapılarla, sığınaklarla karşılaşıyoruz. Anadolu'da bir Roma tiyatrosunun olması çok enteresandır. Romalı lejyonlara ait lahitler, mezar kapakları bulduk. Şimdilik şu kadarını söyleyeyim; Hristiyanlık tarihini yerinden oynatacak bilgilere ulaşmak üzereyiz” dedi.
Savatra’nın, Selçuklu devrinden önce de Konya’nın çok önemli bir merkez olduğunu ortaya koyduğunu kaydeden Işık, “Savatra Konya’nın kalbinin attığı güçlü bir yer olmuş. Meclis binası, kolluk kuvveti ve darphanesi var. Burada basılmış sikkeler bulduk. Bölgede çok sayıda mermer yatağı var ve zaten Savatra kenti mermerden yapılmış. Büyük bir de mozaik alan tespit ettik” diyeler sözlerini sürdürdü.
Kazılarda mesafe aldıkça doğu kökenli kişilerin sosyal medya üzerinden saldırılarına maruz kaldıklarını anlatan Işık, “Tarihi değiştirecek bulgular elde ediyoruz. Atalarımız bize adeta, ‘Geçmişte biz buradaydık’ diye Savatra da mesaj bırakmışlar. Bölgede ilk etapta bir karşılama merkezi yapılmasını ve antik tiyatro ile antik yürüyüş rotasıyla, dekorlu patika yol ve açık hava müzesi gibi planlamalar yaptık. Karşılama merkezi ve antik tiyatroyu 2024 yılında antik tiyatroyu açmayı düşünüyoruz. Böylece Konya yeni bir siluet kazanacak” diyerek konuşmasını tamamladı.
Program sonunda Aydınlar Ocağı Başkanı Dr. Mustafa Güçlü, verdiği bilgiler için Dr. İlker Işık’a teşekkür ederek kitap hediye etti.
